Jumat, 26 Juni 2009

Jagongan Jonegoro

Sing Ngandhap Nggih nopo Mboten?
Wis sewulan iki Darmo mbukak praktek. Mben dino pasiene rame umpel-umplean, kejobo akeh sing cocok Darmo kuwi dokter sing ijek bujang tur rupane nggantheng koyo klentheng memper vokalise peterpan.

Sumi sing wis telung ndino prei mergo awake pathing krekes, krungu kabar eneng dokter sing kondang kaonang-onang, langsung pingin budhal. Karepe golek tombo ngiras-ngirus mejeng mbok menowo dokter maeng kepincut, maklum Sumi kuwi primadonane komplek sing meh mben bengi diorak-orak mergo jarene ilegal.
Sore kuwi antarane jam 5, Sumi marani Triman, tukang becak langganane sing mbendino antri penumpang nok ngarep komplek.
“Lek, aku terno yo?” omonge Sumi nok Triman
Triman sing lagek nggayer nok nduwur becak kaget, ngucek-ucek mripate sing ijek ngantuk karo ngomong “nok endi wuk ayu?”
“nok dokter Darmo, Lek. Aku pirang-pirang ndino iki katisen” jare Sumi.
“whe..lah, mangkane akeh langgananem sing mbalik kucing karo mrengut koyo clurut” Triman mangsuli
“kene, ndang munggah” jare Triman semangat.
Dasar sing numpak becak dhenok dhebleng, masiyo ngongkloh, Triman ra kroso abot mancal becake.

Bareng wis tekan nggone, ndilalah durung ono pasien kejobo Sumi. Langsung wae sumi mlebu karo salam “kulo nuwun, pak dokter”
“monggo, bu. pinarak” jawabe dokter Darmo semanak
"mpun diceluk, bu tho? kulo niki tasik bujang koyo sampeyan lho, dok?" jare Sumi cengengesan
"daleme pundi?" takone dokter Darmo
"kalisari, dok" Sumi mangsuli
Darmo mbathin "wah, iki nek ndelok gayane koyo wong njero komplek"

"sakit nopo, mbak?" Darmo takon maneh
"katisen, dok. pathing krekes, dodo rasane sesek. pun telung dino niki kulo mboten marung" jare Sumi
karo kesik-kesik Darmo ngomong nok njero ati "lha lak tenan tho.."
"monggo, sampeyan ndang mlumah nok bayang kuwi" printahe Darmo karo masang stetoskop nok kupinge. Sumi langsung mlumah nuruti printahe dokter.

"klambine dibukak, kene tak priksane" jare Darmo
karo mbukaki benik klambi siji-siji sumi takon "lha sing ngandhap nggih dibukak nopo mboten, dok?"
Darmo ora njawab, mung kukur-kukur sirahe sing ra gatel. gawok campur bingung Sumi ditinggal glethak dhewekan nok ruang praktek.

Sumi nggremeng "whe..lah, wong lagek ditakoki ngono wae kok wis bingung...."

Kamis, 11 Juni 2009

Jagongan Jonegoro

Ngapunten mawon Mbah...

Bengi iki malem Jemah, hawane adem nembus balung. Seger njungok nok emper ngenteni kancane, Sugeng karo Slamet.
wong loro maeng ape budhal nok dukun kanggo golek sarat ben masalahe sing ruwet iso ndang beres. Dukun sing ape diparani ketepakan tonggo pet gedhek karo Seger, mangkane karepe njaluk ngeterno Seger ben ra sah mbayar, nggur nggowo rokok klobot cap oeloeng karo gulo sak kilo.

let sedhelok Sugeng karo Slamet teko.
"awakem melok pisan piye Ger?" takoke Sugeng nok Seger
"yo, mesisan tak njajal Dukun iki mandi tenan po ra" jare Seger

wong telu maeng langsung budhal nok omahe Dukun sing jerene kondang kaonang-onang mandi japane kanggo mberesi masalahe wong sing ruwet koyo bolah mbulet.

"kulo nuwun, mbah..." wong telu kompak uluk salam
"uhuk..uhuk... monggo" jawabe mbah dukun karo watuk mergo keselek beluke obongan menyan
"we.. lah... ki maeng awakem tho Ger. eneng perlu opo, kok bareng-bareng rene?" takoke mbah dukun
"anu, mbah... kulo kaleh konco-konco niki badhe nyuwun tulung njenengan, dos pundi carane supados masalah kulo kaleh konco-konco saget enggal beres" Seger mangsuli
"we.. ngono tho. gek ndang rene tak deloke" printahe mbah dukun karo ngewur-wuri menyan nok anglo sing ijek mbeluk

"ehem... nek tak delok teko dapuranem kabeh, masalahem ki koyoke ora patek kacek akeh bedane. nek gak masalah karo bojo, sir-siran yo masalah karo demenan. ayo sopo ndisik?" mbah dukun ngongkon wong telu maeng karo silo nok ngarep obongan menyan

Sugeng maju, "kulo riyin, mbah. kulo nembe mawon pedhot kaleh sir-siran kulo, namine Rini. nek saged njenengan japani, kersane Rini mboten saged supe kaleh kulo, terus nyuwun balik maleh sir-siran kaleh kulo"
"halah, masalah kuwi gampang. dilaten watu iki pisan wae, tak jamin sesuk esuk Rini wis bakal mbalik nok awakem maneh" jare mbah dukun karo njupuk watu sing memper koyo watune ponari sing kemlemprak nok latar ngarep omah.

gagenan, Sugeng langsung melet ndilat watu sing dicekeli mbah dukun maeng karo ngomong "matur nuwun, mbah.
bareng Sugeng wis mundur, genten Slamet sing maju karo ngomong "masalah kulo niki langkung ruwet timbangane Sugeng, mbah.."
"hm.. opo kuwi?" dukune takok
Slamet njawab "bojo kulo namine Sumi nyuwun pegat, amargi kulo konangan gendakan kalih Susi, bakul wedang teng pasar kebo, mbah"

"kuwi yo gampang, dilat wae watu iki ping pindho, sesuk tak jamin bojonem wis lali karo masalah kuwi. dadi bojonem sesuk ra sido njaluk pegat" jare mbah dukun

"yes... matur nuwun, matur nuwun, mbah" Slamet mundur karo pringas-pringis persis garangan

"lha masalahem opo Ger?" takoke mbah dukun nok seger
"sakjane masalah kulo niki abot banget, mbah. tapi ningali carane njenengan nek kulo kedah ndilat watu niku, nggih Ngapunten Mawon Mbah... kulo tak pados dukun liyane mawon" jare Seger
"kenek opo?" mbah dukun rodo gawok
"ndek wau kulo nguyuh teng latar, watu sing njenengan cekeli niku pas incer manture uyuh, he.. he.. he.."

"huwek... huwek" tanpo dikomando Sugeng karo Slamet bloke'an mutah-mutah karo misoh-misoh. mbah dukun nggur iso godhek-godhek semlengeren koyo kethek ketulup.

Rabu, 10 Juni 2009

Jagongan Jonegoro

WALOH

Lik Pairo gemrenengan dewe. Batine misoh-misoh. Waloh sing nok tegalane ilang eneh sitok. Wis seminggu iki walohe ilang telu. Nggleleng ngrasakno maling waloh, pikirane nglayang golek coro piye carane ben malinge kapok. Sementara neng warunge Mbok Jiyem absen disik. Jam 11 bengi pas ape ndekek sirah neng bantal, wetenge kroso mules. Wis telung ndino iki wetenge rodok gak beres. Nek neng ngguri mesti rodok mbanyu thik ambune nggarai iwak sak blumbang memdem. ..Das! koyo wong kesetrum Lik Pairo njenggirat tangi. Ndilalah nemu ide kok yo pas wetenge mules.

Lik Pairo budhal mengguri ogak nok misri sing biasane dienggo ndoprok nek isuk, tapi bablas nang tegalan panggon tandurane waloh mbari nyangking arit. Ngliwati greng-grengan. Masiyo peteng ndedet koyo kuburan Lik Pairo apal dalan kono koyo apale epek-epek tangane dewe. Liwat galengan sawah, menggok nengen - gedabrus - Lik Pairo keblowok telo sing ambane sak kucing. Lik Pairo mringis ngempet loro sikile ambek wetenge.

"Matane suweeekk..lali nek neng kene onok telone. ginyo maeng gak nggowo senter" batine Lik Pairo misoh.

Lemah Bojonegoro ki pancen hebat. Nek rendheng lemahe ngglender koyo bubur nek di idek kelet nggandholi srandal nggarakno srampate pedhot. Nek ketigo mekar, nelo, pecah-pecah koyo lambe kurang pitamin C.

Teko tegalane Lik Pairo mileh waloh sing di roso cemolong maling. Waloh di cungkil nganggo arit di bentuk segitiga rodo ombo. Isine waloh di buang. Lik Pairo ndoprok. Sepuloh menit urusan weteng beres. Bar di iseni, waloh di tutup eneh nganggo tipak cuilane sing bentuk segitiga maeng. Batine Lik Pairo ngguyu "Hhh kapok-em kapan, rasakno kowe". Korban sitok gak po-po sing penting iso ngerjani maling, ngono batine Lik Pairo.

Besangane Lik Pairo sukses. Waloh sing di iseni 'ngonok-an' di jipuk maling. Dino iki Lik Pairo sumringah. Budhal nang tegal nggowo krenjang pe panen waloh. Walohe utoh mergo malinge kapok. Oleh rong krenjang cacah limolas gedhi-gedhi. "Nek gedhene sak mene petang ewu yo payu" batine Lik Pairo ngetung bathi. Waloh di dhukno ko krenjang, PROK! ceblok siji, cuwil. Lik Pairo kaget, cuwilane aneh. Bentuke segitiga. Tambah kaget eneh bareng eroh isine. "Gak layak jok dhek maeng aku mambu kakus ae" batine Lik Pairo. Waloh di prikso sitok-sitok. Soko limolas iji, pitu sing utoh, liyane isi 'ngono-an' kabeh.

Lik Pairo raine mbrambang. Mbengok tapi untu di geget "Diyampuuuuttttt....!!"

Jagongan Jonegoro

LELE

Kang Trimo dheleg-dheleg mikir asil panen pari taun iki. Diitang-itung cacahe dhuwik koq pancet wae rugi ora iso mbalikno “embok-e”.
“ojo nglamun wae to Kang, iki sarapane ndang dipangan” jare yu Tarmi karo nggowo sarapan pecel lele karo sambel kemangi kanggo bojone.
“iyo Yung, kene aku tak sarapan” jare Trimo
kang Trimo mangan telap-telep koyo wong kalap, ra perduli gludhug karo bledheg nyamber ngalor ngidul.
Wis bar mangan wareg, wetenge sing njendong koyo jedor malah ketok bunder.
“ngene ki sakjane luweh apik ngopeni lele timbang nandur pari sampek lempok lehku rugi ra tau bathi” anggite Trimo
“Yung, munggohno njajal ngingu lele no piye? Timbang nandur pari yo asile ra iso dijagakno” kandane nok bojone
“Yo Kang, sopo ngerti asile luwung” jare yu Tarmi

Sesuke, sawah rong kedhok pinggir kali sing wis diberakne langsung dikeruk lan dibanyoni. Sakwise dianggep cukup, kang Trimo budhal tuku bibit lele sing arep dicemplungke ning sawah sing wis dadi jomblangan mau.
Kanggo ngiras ngirit pakan, kang Trimo nggawe Jumbleng cacahe loro, siji kanggo wong wedok lan siji kanggo wong lanang.

Bareng wis genep telung ulan, lele dipanen. Lele nok jomblang sing ono Jumblenge kanggo wong wedok luwih gedhe & lemu timbang lele nok jomblang sing ono Jumbleng kanggo wong lanang.

Kang Trimo gawok, terus nakoki yu Tarmi “lha lele Jumbleng lanang kok ra iso lemu koyo lele Jumbleng wedok tho yung?”
“Jawabane nayoh Kang, lele Jumbleng lanang kuwi kuru-kuru mergane nek ape mangan wedi, mergane urung mangan wis mbok thuki penthungan, lha nek lele Jumbleng wedok lemu-lemu iku olehe mangan nggames, mergane lehku menehi mangan karo mesem”.

Karo kukur-kukur kang Trimo ngalih ngiras nggremeng karepe dhewe.

Jagongan Jonegoro

MASUKIN GIGINYA!

Iki crito sing wis lawas, tapi ra neng salahe nek tak critakno neh yo Cah?

Srengenge lagek wae mlethek, Sidin ijek ongap-angop nok ngarep omah karo kesik-kesik ngkukur pathake sing gathel kakehan busik.

Sidin angen-angen ngitung celengane sing wis nembelas taun suwene. “Nek tak itung, nembelas taun berarti celenganku wis oleh nembelas juta. Iso oleh sepeda montor anyar. Kenek tak nggo ijlik”

Sidin mesam-mesem njupuk dhuwike. Untune sing “tutik” alias metu saitik malah ketok gedhe sak pethel-pethel koyo untune Boneng. Sidin mlaku ngampiri Siman nok omahe, karepe ape njaluk diterno nok diler tuku sepeda montor anyar.

“Kulo nuwun!” Sidin uluk salam nok ngarep omahe Siman. “Monggo” diwangsuli karo Yu Dhenok, bojone Siman. “Kang Siman, isih turu, Din. Ndang digugah dhewe kono nok senthong. Dulurem sithok ki jan mbeler tenan” jare Dhenok.
“Yo, yu” jare Sidin karo mlaku nok senthong.
“Kang, ki aku Sidin. Mosok srengenge wis manasi mbun-mbunan kok kowe ijek mlungker?” jare Sidin.
“Whoahem…., eneng opo Din” jare Siman karo Mulet.

“Aku pe njaluk tulung, terno nok diler pe tuku sepeda montor” jare Sidin.
“Yo, sik tak gebyuran sedhelok” jare Siman

Bareng Siman wis bar adus, wong loro maeng langsung budhal. Tekao diler, mileh-mileh akhire entuk Supra X 125, regane limolas juta patangatus ewu. Wis bar dibayar kes, sepeda montor karepe langsung digowo muleh. Kontak diencepno, diongkek, sepeda montore distater mak jreng langsung muni. Gas diuntir-untir, suarane malah banter tapi kok ora mlaku.

Sidin bingung, “Cik kok ora mlaku? Wong gase wis tak untir sampek pol”
Cacike njawab, “Oo… lha giginya belum dimasukkan, Pak. Coba dimasukkak gigi satu dulu terus digas pelan-pelan”.

Saknaliko Sidin langsung mingkem rapet, untune dilebokno kabeh. “Kok ijek ora mlaku cik? Padahal untuku ora nggur siji sing tak lebokno” jare Sidin.

“Wah, bukan gigi yang itu, pak. Tapi gigi porsneleng sepeda montornya yang dimasukkan” jare Cacike

Karo mbranang, isin ra karu-karuan, Sidin ngongkon Siman nglakokno sepeda montore. Ijek ora mudeng porseneleng ki opo, sak ngertine gigi kuwi yo untu.
”Mosok sepeda montor kok nduwe untu” anggite Sidin mbatin.

Jagongan Jonegoro


Sandal
Bengi kuwi, bar ngisak kyai kamid kesusu muleh, sampek lali nganggo sandal mergane enek tamu penting nok omahe sing adep-adepan karo langgar.
Bareng tamune wis muleh, kyai kamid lagek iling nek sandale keri nok langgar.
“we…, tobat. ape nemoni tamu wae sampek lali nganggo sandal. engko nek ilang lak rugi aku, wong sandal karpil lagek lehku tuku je..” kyai kamid nggremeng karepe dhewe.

Ndilalah, mak jegagik… sak sliweran kayi kamid roh Ali liwat. Ali kuwi santrine sing pinter tur akeh akale. Bareng ndelok Ali kya kamid langsung iling nek nok langgar maeng ijek enek anake wedok sing ayu dhewe, Leli jenenge.

“Li.. Ali! Rene sedhelok cung” Ali diceluk.
“Dalem, kayi” Ali mangsuli
“Tulung, aku jupukno sandal karpilku sing keri nok langgar, nek kowe ra roh rupane, takok Leli yo? Bocahe ijek nok langgar kok” perintahe kyai kamid nok Ali.
“Inggih, Kyai” jawabe Ali karo langsung bledhas nok langgar.

Teko langgar, ali roh Leli lagek bar wiridan karo ndungo. Dasar bocah akeh akale, karepe nggolek bathi kanggo nggarap Leli.

“Lel, aku dhek maeng diutus bapakem njaluk sun nok kowe” jare Ali karo pringas-pringis koyo kethek ketulup
“Mosok? Ra ngandel, kowe ape mbodhoni aku yo? jare Leli.
“Tenan, cah! Wani ciker lho tenanan. Nek gak ngandel tak omongno bapakem yo?” tantange Ali.
“Yo, njajal. Tenan po gak” jare Leli.

Ali langsung mbengok “Pak kyai… kulo mboten diparingi Leli…”
Teko njero omah, kyai kamid mbales mbengok “Leli… ndang dikekno tho… ojo kesuwen..
Karo rodo kepekso Leli ngekeki pipine sing tengen nok Ali. Sruput… Ali langsung nyosor.
“Lha sing kiwo? Ali kurangen
“Moh ra sudi” Leli ra gelem
Ali mbengok maneh “Pak kyai… sing kiwo dereng…
Kyai kamid mbales mbengok “Leli, sing kiwo menisan tho Nduk..
Karo raine ditekuk dadi pitulas, Leli ngekekno pipine sing kiwo. Sruput.. Ali nyosor maneh.

Bareng wis kelakon nggarap Leli, Ali lagek ngomong “Lel, sakjane aku maeng diutus njupuk sandale bapakem, tapi aku ra roh rupane sing ndi?

Rumongso dibodhoni, Leli langsung njupuk taboh jedor, terus dipenthungno nok ndase Ali sak kayange. “KLOTHAK…” suarane koyo perkul ngantem thungkel.
Karo mringis nyekeli ndase sing mrempul, Ali mbathin “Ra popo, mrempul sithik tapi lak bar oleh pipinem sing mulus, Nduk…

Jagongan Jonegoro

WANI KITHING LHO? AKU ORA…

Sore iki jam telu. Trisno mergawe kentheng tenan, sak jam engkas wayah laut.
Engko malem minggu, anggite bayaran nguli batu setu iki iso dienggo sangu ngapeli Sumi, sir-sirane sing dhenok dhebleng koyo Luna Maya, tapi sayange kalah nasib nggur iso mbatur nok Cik Wa.

Jam papat pas, mandor nyebul sumpritan tandane wis wayah laut. Trisno langsung raup, salin klambi terus antri bayaran. Lumayan seminggu oleh satus wolong puluh ewu.

Bar Maghrib gletak, Trisno macak nggantheng, ra kelalen nganggo srimpi ben rodo wangi. Rumongso wis cukup, Trisno mancal polygon, budhal ngampiri Sumi. Anggite ngajak malem minggon ngiras sir-siran koyo wong-wong akeh lumrahe.

Koyo semayan, Sumi yo wis brai, nganggo wedak karo bengesan. Lambene abang koyo jambu tulung, raine sumringah kinclong-kinclong koyo keramik sing bar dipel ndek sore.

Bareng Trisno teko, langsung nyengklak, nggoncek polygon. Cekelan rapet koyo codot ngrangkul pelem mateng wit. Ngacir… cir… cir… budhal nok alun-alun golek jagung bakar Jakarta, sing rasane macem-macem kuwi lho…

Wis bar tuku jagung, karepe wong loro ki mau golek nggon sepi, ape indah-indahan karo nggayemi jagung bakar. Pungkasane oleh nggon nok ngisor wit mauni, sepi tenan….

Rumongso aman ra eneng sing ngawasi, trimo nggedabrus ngomong ngalor-ngidul tebar pesona karo tangane rodo clandakan. Jenenge wong kasmaran, sumi yo nyah-nyoh wae karo cekikikan.

Ra kroso, wis meh jam rolas bengi. Pas lagek enak-enake sir-siran, dadak ono angin wus… mak slenthing, Sumi mambu ra enak koyo entut.
“Kowe ngentut kang?” takoke Sumi
“Ora, dik. Sumpah wani kithing lho aku ora!” Trisno ngeyel
“Aku yo mambu badheg, ojo-ojo kowe dhewe sing ngentut” walese Trisno
“Ora, kang. Lha mbok wani kithing aku yo ra ngentut” jare Sumi
“Lha nek ngono, sopo? Opo gendruwo sing ngentut? Wong nok kene ra eneng wong liyo” jare Trisno

Ndilalah, “MAK GEDABRUG” ono bekakas ceblok teko wit mauni, terus nyuworo “WANI KITHING LHO? AKU ORA…”

Langsung wae wong loro mau klepek-klepek, semaput mergo roh sing muni maeng sopo…

Jagongan Jonegoro

Digantung, Ben Cepet Garing...

Dimun karo Sarpin wis sewulan dirumat nok RSJ. wong loro mau dadi gendheng mergane gagal dadi Caleg, padahal wis kadung entek akeh pas Pemilu ndek winginane. antarane wong loro maeng Sarpin sing rodo nemen, malah bolak-balik njajal bunuh diri, tapi slamet sakdurunge kelakon wis konangan karo dokter RSJ.

ndidalah awan kuwi, dokter podho lengah. Sarpin kasil mlayu, nekad njegur kali, karepe ape bunuh diri meneh. playune Sarpin maeng dieloki Dimun sing karep mlayu mergo wis ra krasan nang RSJ.

bareng ngerti Sarpin njegur kali, Dimun sing jago nglangi melok njegur kali, karepe nylametne kancane. Sarpin digeret munggah teko kali, akhire Sarpin slamet meneh ra sido mati kelep nok kali.

rong ndino sakwise kedadean kuwi, dokter RSJ methuki Dimun nok kamare. dokter maeng ngomong “pak Dimun, aku wis krungu crito nek awakem wis dadi pahlawan. kasil nylametno Sarpin, ora sido mati kelep”
karo mesam-mesem Dimun njawab “ah.. ngono kuwi wis biasa, pak dokter”

dokter maeng nepuk-nepuk pundake Dimun karo ngomong “aku mrene iki ape ngekeki awakmu kabar apik karo kabar elek”
“kabar sing ping pisan, awakem wis oleh muleh. awakem wis dianggep waras, jiwanem wis dianggep stabil mergo perbuatanem sing heroik, nulung Sarpin teko kematian, padahal kali kuwi iline bantere ra njamak”
“tapi...” karo ngelus gegere Dimun, dokter mau ngomong meneh “kabar sing ping pindho, awakem kudu sing sabar yo... mergo bar mbok tulung kae Sarpin tetep sido mati mergo gantung diri nganggo sarung sing mbok kemulno nok awake. sabar yo...”

koyo wong ra salah Dimun mangsuli omongane dokter “Sarpin ora gantung diri kok, pak dokter”
“aku sing nggantung Sarpin, mergo ngesakno awake teles kabeh”
“ben gak kademen, mangkane Sarpin tak gantung, anggitku tak pepe ben cepet garing...”

Saknaliko dokter maeng langsung nggeblag, bareng ngerti tibake Dimun luweh nemen gendhenge timbang Sarpin.